زبان نشانهگذاری ابرمتنی، (به انگلیسی: Hyper Text Markup Language) یا زنگام[۲] (به انگلیسی: HTML) در کنار سیاساس هستهٔ فناوری ساخت صفحههای وب هستند. HTML زبان توصیف ساختار صفحههای وب است.[۳] زبانی است برای نشانهگذاری ابرمتن (فرامتن) که برای تدوین قالب و طراحی صفحههای وب به کار میبرند. دستورالعملهای این زبان، برچسب (Tag) نام دارند که محتوای یک صفحهٔ وب با آنها، نشانهگذاری شده و بدینترتیب، نحوهٔ نمایش آن صفحه برای مرورگرهای وب، توصیف میشود. و تاکنون ۵ نسخه از اچتیامال عرضه شدهاست.[۴] هر یک از برچسبهای اچتیامال، معنا و مفهوم خاصی دارند و تأثیر مشخصی بر محتوا میگذارند؛ مثلاً برچسبهایی برای تغییر شکل ظاهری متن، نظیر درشت و ضخیم کردن یک کلمه یا برقراری پیوند به صفحات دیگر در اچتیامال تعریف شدهاند. یک سند اچتیامال، یک پروندهٔ مبتنی بر متن (Text–based) است که معمولاً با پسوند .htm یا .html نامگذاری شده و محتویات آن از برچسبهای اچتیامال تشکیل میشود. مرورگرهای وب، که قادر به درک و تفسیر برچسبهای اچتیامال هستند، تکتک آنها را از داخل سند اچتیامال خوانده و سپس محتوای آن صفحه را نمایانسازی (Render) میکنند. اچتیامال زبان برنامهنویسی نیست، بلکه زبانی برای نشانهگذاری ابرمتن است و اساساً برای ساختارمند کردن اطلاعات و جدایش اجزای منطقی یک نوشتار (نظیر عنوانها، تصاویر، فهرستها، بندها و جداول) به کار میرود. از سوی دیگر، اچتیامال را نباید به عنوان زبانی برای صفحهآرایی یا نقاشی صفحات وب به کار بُرد؛ این وظیفه اکنون بر دوش فناوریهای دیگری همچون سیاساس است. گفتنی است اچتیامال شکلی از زبان دیگری به نام اسجیامال است و کنسرسیوم وب آن را به عنوان استانداردی برای نشانهگذاری مستندات ابرمتنی برای عرضه در وب، تدوین کردهاست.
ادامه مطلبشیوهنامه آبشاری (به انگلیسی: Cascading Style Sheets) با کوتهنوشت سیاساس (به انگلیسی: CSS) یک زبان برای ساخت شیوهنامه است که از آن برای توصیف نمایش یک سند (که به یکی از زبانهای نشانهگذاری مثل اچتیامال نوشته شدهاست) استفاده میشود.[۱] سیاساس یکی از فناوریهای بنیادین (در کنار اچتیامال و جاوا اسکریپت) در وب جهانگستر است.[۲] سیاساس روشی ساده برای نمایش چیدمان و جلوههای تصویری (مانند نوع قلم، رنگ و اندازهها) بر صفحههای وب است.[۳] سیاساس از جنس زبانهای نشانهگذاری، با ساختار متن سادهٔ رایانه هستند و درون هرکدام، دستورهایی آبشار مانند و پیدرپی، برای چگونگی نمایش هر صفحه وب افزوده میشود. به گفتهای سادهتر، این دستورها روش نشان داده شدن قلمها و اندازهشان، رنگها و پس زمینهها، روش چیدمان موزاییکهای دربرگیرنده دادهها (دیوارهها [en])، و بسیاری دیگر از عنصرهای ساختار هر صفحه وب را، درون خود جای میدهند. بیشترین استفادهای که از این زبان در حال حاضر میشود مشخص کردن سبک صفحهٔ وب اچتیامال و اکساچتیامال است ولی آن را میتوان بر هر نوع مستند اکسامال از جمله اسویجی و اکسیوال اعمال کرد. نگهداری و تغییر مشخصات سیاساس به عهدهٔ کنسرسیوم وب جهانگستر است.
ادامه مطلبجاوااسکریپت (به انگلیسی: JavaScript، /ˈdʒɑːvəˌskrɪpt/) با کوتهنوشت JS نوعی زبان برنامهنویسی است که با ویژگیهای ارائه شده در مشخصات اکما اسکریپت مطابق است.[۹] جاوااسکریپت نوعی زبان سطح بالا، کامپایل درجا و چندالگویی است. جاوااسکریپت نحو آکولادی دارد، نوعدهی آن پویا است، نوع شیءگرایاش بر پایه پیشنمونه است و دارای توابع کلاس اول است.[۱۰] در کنار HTML و CSS، جاوااسکریپت یکی از فنآوریهای هستهای وب جهانگستر است.[۱۱] علیرغم اشتباه عمومی، زبان جاوااسکریپت با زبان جاوا ارتباطی ندارد، دلیل این نامگذاری محبوبیت زبان جاوا در هنگام تولد جاوااسکریپت بود؛ اگر چه ساختار این زبان به سی پلاس پلاس (++C) و سی شارپ (C#) شباهت دارد که این امر برای یادگیری آسان در نظر گرفته شدهاست. از همین رو دستورهای متداول مانند if, for, try..catch, while و … در این زبان هم یافت میگردند. این زبان میتواند هم به صورت ساخت یافته و هم به صورت شی گرا مورد استفاده قرار گیرد. در این زبان اشیاء با اضافه شدن متدها و خصوصیات پویا به اشیاء خالی ساخته میشوند، بر خلاف جاوا. بعد از ساخته شدن یک شی به روش فوق، این شی میتواند به عنوان نمونهای برای ساخته شدن اشیاء مشابه مورد استفاده قرار گیرد. به علت این قابلیت زبان جاوااسکریپت برای ساختن نمونه از سیستم، مناسب است. کاربرد گسترده این زبان در سایتها و صفحات اینترنتی بوده و به کمک این زبان میتوان به اشیاء داخل صفحات اچتیامال دسترسی پیدا کرد و آنها را تغییر داد. به همین علت برای پویانمایی در سمت کاربر، از این زبان استفاده میشود.
ادامه مطلبپیاچپی (PHP) یک زبان برنامهنویسیِ شیءگرا و برای سرور است که برای طراحی وب توسعه یافتهاست، اما میتوان از آن به عنوان یک زبان عمومی نیز استفادهکرد. تا ژانویهٔ سال ۲۰۱۳ میلادی، پیاچپی روی ۲۴۴ میلیون وبگاه و ۲٫۱ میلیون سرور وب نصب شدهاست.[۶] این زبان در سال ۱۹۹۵ میلادی توسط راسموس لِردورف (به انگلیسی: Rasmus Lerdorf) ساختهشد و در حال حاضر توسعهٔ آن بر عهدهٔ گروه پیاچپی است.[۷] در ابتدا، پیاچپی از عبارت صفحهٔ خانگی شخصی (به انگلیسی: Personal Home Page) گرفته شدهبود.[۷] اما اکنون این کلمه مخففِ بازگشتی PHP: Hypertext Preprocessor به معنی پیاچپی: پیشپردازندهی ابرمتن است.[۸] کدهای پیاچپی توسط یک سرور وب که نرمافزار پیاچپی روی آن نصب باشد، تفسیر میشود. دستورهای این زبان میتوانند به صورت مستقیم در درون کدهای اچتیامال قرار بگیرند. زبان پیاچپی از نسخهٔ ۴٫۳ به بعد قابلیت پشتیبانی از واسط خط فرمان را نیز به امکانات خود اضافه کرد. این قابلیت میتواند برای ایجاد نرمافزارهای غیر وبی یا نرمافزارهایی با واسط گرافیکی کاربر مورد استفاده قرار بگیرد.[۹] پیاچپی یک نرمافزار آزاد است که تحت مجوز پیاچپی انتشار یافتهاست. این مجوز به دلیل قرار دادن محدودیت روی استفاده از عنوان پیاچپی، با مجوز همگانی گنو (GPL) سازگار نیست. پیاچپی را میتوان روی اکثر سرورهای وب نصب کرد. همچنین قابلیت نصب آن به صورت یک شل جداگانه روی تقریباً تمامی سیستمهای عامل و پلتفرمها (یا سکوها) وجود دارد.[۱۰] تمامی این استفادهها رایگان است.[
linkپایتون (به انگلیسی: Python، US: /ˈpaɪθɑːn/) یک زبان برنامهنویسی شیءگرا، تفسیری، سطح بالا، و همه منظوره است، که خیدو فان روسوم[a] آن را طراحی کردهاست، و اولین بار در سال ۱۹۹۱ منتشر شدهاست. فلسفه اصلی طراحی پایتون «خوانایی بالای کد» است و نویسههای فاصله خالی در آن معنادار هستند و مکرر استفاده میشوند. ساختار زبانی و دیدگاه شیءگرا در پایتون به گونهای طراحی شدهاست که به برنامهنویس امکان نوشتن کد منطقی و واضح (بدون ابهام) را برای پروژههای کوچک و بزرگ میدهد.[۲۷] کلمات کلیدی و اصلی این زبان بهصورت حداقلی تهیه شدهاند و در مقابل کتابخانههایی که در اختیار کاربر است بسیار وسیع هستند. برخلاف برخی زبانهای برنامهنویسی رایج دیگر که بلاکهای کد در آکولاد تعریف میشوند (بهویژه زبانهایی که از نحو زبان سی پیروی میکنند) در زبان پایتون از نویسه فاصله و جلو بردن متن برنامه برای مشخص کردن بلاکهای کد استفاده میشود. به این معنی که تعدادی یکسان از نویسه فاصله در ابتدای سطرهای هر بلاک قرار میگیرند و این تعداد در بلاکهای کد درونیتر افزایش مییابد. بدین ترتیب بلاکهای کد به صورت خودکار ظاهری مرتب دارند. در پایتون مدلهای مختلف برنامهنویسی (از جمله شیگرا و برنامهنویسی دستوری و تابع محور) را پشتیبانی میشود و برای مشخص کردن نوع متغیرها از یک سامانهٔ پویا استفاده میشود. این زبان از زبانهای برنامهنویسی مفسر بوده و بهصورت کامل یک زبان شیءگرا است که در ویژگیها با زبانهای تفسیری پرل، روبی، اسکیم، اسمالتاک و تیسیال مشابهت دارد و از مدیریت خودکار حافظه استفاده میکند.[۲۸][۲۹][۳۰] زبان پایتون ۲ رسماً از سال ۲۰۲۰ دیگر پشتیبانی نمیشود و پایتون ۲٫۷٫۱۸ آخرین نسخهٔ پایتون ۲٫۷ و همچنین پایتون ۲ است و ازاین به بعد دیگر هیچ وصلهٔ امنیتیای یا بهبود دیگری در این نسخه داده نخواهد شد.[۳۱][۳۲] با پایان پشتیبانی از پایتون ۲ فقط پایتون ۳ نسخههای بعدی آن پشتیبانی خواهند شد.[۳۳] پایتون پروژهای آزاد و متنباز توسعهیافتهاست و توسط بنیاد نرمافزار پایتون مدیریت میگردد.
linkبوتاسترپ مجموعهای برای ساخت ظاهری وب سایتها و برنامههای وب است. و یکی از محبوبترین فریم ورکهای css میباشد که از شیوه گرید بندی برای چیدمان صفحات وب استفاده میکند.بوتاسترپ شامل تمپلتهای طراحی اچتیامال و سیاساس محور برای typography، فرمها، دکمهها، نمودارها، اجزاء راهبری و دیگر اجزاء رابط کاربری و الحاقات اختیاری (JavaScript Extensions)، میباشد. بوتاسترپ محبوبترین پروژه در GitHub بایگانیشده در ۲ اوت ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine است که توسط NASA و MSNBC و دیگر سایتهای مطرح استفاده شده است. با استفاده از اطلاعات رابط برنامهنویسی (API) در بوت استرپ میتوان اجزاء واسط پیشرفته مانند scrollspy و تکمیل کننده خودکار کلمات (typeahead) را بدون نیاز به نوشتن حتی یک خط کد جاوا اسکریپت ایجاد نمود. بهترین نکته بوت استرپ این است که متن باز بوده و به صورت رایگان قابل دانلود و استفاده میباشد
linkجِیکوئری (به انگلیسی: jQuery) یک کتابخانه جاوااسکریپت سبکوزنِ چند مرورگری است که برای ساده سازیِ نوشتنِ اسکریپ هایِ سمت-کاربر یا به عبارتی سمت Client، در صفحات وب طراحی شده[۱] و امروزه محبوبترین کتابخانهٔ جاوااسکریپتِ در حال استفاده است.[۲][۳] جی کوئری نرمافزار متنباز و رایگان است که تحت پروانه "MIT" منتشر میشود.[۴] ساختار کتابخانه جِیکوئری به گونهای طراحی شدهاست که دسترسی به عناصر صفحه را آسانتر کرده باشد. میتوان با آن حرکات انیمیشن ایجاد و از رویداد (به انگلیسی: Event) های صفحه استفاده کرد و به وسیله آن میتوان نرمافزارهای مبتنی بر ایجکس (به انگلیسی: Ajax) را ایجاد و توسعه داد. جیکوئری همچنین این اختیار را به برنامه نویسان میدهد که افزونههایی برای این کتابخانه جاوااسکریپت ایجاد کنند. جدا از اینها، جیکوئری به توسعه دهندگان این اختیار را میدهد که تکه برنامههای سطحِ پایینِ مبادلهای (ارتباط مرورگر با کاربر) یا انیمیشنی و حتی افکتهای پیشرفته و سطح بالا و اشیاء فرضی را ایجاد کنند. بهکارگیری همهٔ این اجزای جیکوئری کمک میکند تا صفحات وب قدرتمند و داینامیک (پویا)، راحتتر ایجاد شوند.
linkریاکت (به انگلیسی: React)، یک کتابخانه[۲] متنباز جاوا اسکریپت برای ساخت رابطهای کاربری و اجزای(Component) صفحات وب است. ریاکت در دو نسخه ریاکت جی اس (به انگلیسی: React.js) و ریاکت نیتیو (به انگلیسی: React Native) ارائه شده است. ریاکت جی اس برای دسکتاپ و ریاکت نیتیو برای طراحی برنامههای موبایل میباشد. از دیگر کتابخانههای مشابه میتوان به Angular و Vue اشاره کرد. این کتابخانههای جاوااسکرپت با هدف ساختن صفحات وب در صفحه مرورگر مقصد به جای ساخته شدن صفحات در سمت سرور تولید شدهاند. بدین مفهوم که پس از ارتباط اولیه کلاینت با سرور، ابتدا این کتابخانهها بر روی کلاینت بارگزاری میشوند و سپس از طریق ارتباط با API محتوای متغیر درون صفحه به صورت جداگانه بارگیری شده و صفحه وب در سمت مقصد سرهم میشود. درست شدن صفحات وب در سمت مقصد با این روش این امکان را فراهم میکند که بتوان برنامههایی با سرعت بالا و پر قدرت برای صفحات نوشت که در گذشته امکان پذیر نبود. این کتابخانه توسط فیسبوک و جامعهای از توسعهدهندگان و شرکتها به صورت انفرادی توسعه و نگهداری میشوند.[۳] براساس آنالیزهای جاوااسکریپت سرویس لیبسکور، ریاکت در حال حاضر در سایتهای نتفلیکس، ایمجر، بلیچر رپورت، فیدلی، ایر بیانبی و … مورد استفاده قرار میگیرد.
linkLorem ipsum dolor sit, amet consectetur adipisicing elit. Distinctio natus, laborum provident obcaecati fugiat, inventore atque, incidunt odit doloribus ut nemo itaque aliquam sed eveniet facere eaque ratione totam perspiciatis!
linkLorem ipsum dolor sit, amet consectetur adipisicing elit. Distinctio natus, laborum provident obcaecati fugiat, inventore atque, incidunt odit doloribus ut nemo itaque aliquam sed eveniet facere eaque ratione totam perspiciatis!
linkLorem ipsum dolor sit, amet consectetur adipisicing elit. Distinctio natus, laborum provident obcaecati fugiat, inventore atque, incidunt odit doloribus ut nemo itaque aliquam sed eveniet facere eaque ratione totam perspiciatis!
linkLorem ipsum dolor sit, amet consectetur adipisicing elit. Distinctio natus, laborum provident obcaecati fugiat, inventore atque, incidunt odit doloribus ut nemo itaque aliquam sed eveniet facere eaque ratione totam perspiciatis!
linkLorem ipsum dolor sit, amet consectetur adipisicing elit. Distinctio natus, laborum provident obcaecati fugiat, inventore atque, incidunt odit doloribus ut nemo itaque aliquam sed eveniet facere eaque ratione totam perspiciatis!
linkLorem ipsum dolor sit, amet consectetur adipisicing elit. Distinctio natus, laborum provident obcaecati fugiat, inventore atque, incidunt odit doloribus ut nemo itaque aliquam sed eveniet facere eaque ratione totam perspiciatis!
linkLorem ipsum dolor sit, amet consectetur adipisicing elit. Distinctio natus, laborum provident obcaecati fugiat, inventore atque, incidunt odit doloribus ut nemo itaque aliquam sed eveniet facere eaque ratione totam perspiciatis!
linkLorem ipsum dolor sit, amet consectetur adipisicing elit. Distinctio natus, laborum provident obcaecati fugiat, inventore atque, incidunt odit doloribus ut nemo itaque aliquam sed eveniet facere eaque ratione totam perspiciatis!
linkLorem ipsum dolor sit, amet consectetur adipisicing elit. Distinctio natus, laborum provident obcaecati fugiat, inventore atque, incidunt odit doloribus ut nemo itaque aliquam sed eveniet facere eaque ratione totam perspiciatis!
linkLorem ipsum dolor sit, amet consectetur adipisicing elit. Distinctio natus, laborum provident obcaecati fugiat, inventore atque, incidunt odit doloribus ut nemo itaque aliquam sed eveniet facere eaque ratione totam perspiciatis!
linkLorem ipsum, dolor sit amet consectetur adipisicing elit. Culpa fugiat temporibus veritatis non delectus aliquid fuga! Quis cupiditate non provident sunt facilis. Vitae
linkLorem ipsum, dolor sit amet consectetur adipisicing elit. Culpa fugiat temporibus veritatis non delectus aliquid fuga! Quis cupiditate non provident sunt facilis. Vitae